ساربوک

وضعیت استثنایی عنوان اثری به قلم جورجو آگامبن است که با موضوع سیاست و جامعه شناسی در 174 صفحه به رشته تحریر در آمده است. این کتاب که با ترجمه روان پویا ایمانی روانه بازار کتاب شده است توانسته در اندک زمانی مرز چاپ دوم را درنوردد.

وضعیت استثنایی در دموکراسی‌های غربی به پارادایم معمولِ حکومت تبدیل شده، و دیگر یک واقعیتی بدیهی است؛ تا آنجا که هیچ تحلیل سیاسی نمی‌تواند آن را انکار کند. قوانینی که در پی حملات سپتامبر ۲۰۰۱ وضع شدند، حداقل دوبرابر  از قوانین ایتالیای فاشیست‌ محدود کننده‌تر بودند.

این قوانین کاملاً در چارچوب «وضعیت استثنایی» می‌گنجند، بلکه اعلام وضعیت اضطراری در ۲۰ نوامبر به‌مدت سه ماه در فرانسه گامی تعیین‌کننده در این چارچوب بود که البته دولت فرانسه آن را تمدید هم کرده است. می‌توان گفت؛ که وضعیت استثنایی بصورت جاودان در قلب اروپا خانه کرده است.

ترجمه‌ی فارسی کتاب حاضر، در شش بخش تهیه و تنظیم شده است؛ که از عناوین آن میتوان به«وضعیت استثنایی به‌مثابه پارادایم حکومت»، «زور قانون»، «یوستیتیوم»، «نبرد غولان بر سر خلا»، «عید، عزا، آنومی» و «آکتوریتاس و پوتستاس» اشاره نمود.

هدف نویسنده در این کتاب تفهیم این نکته است؛ که وضعیت‌های استثنایی بر خلاف اسمشان خیلی هم استثنایی نیستند، بلکه بر اساس حکم معروف بنیامین، به یک قاعده تبدیل شده‌اند.

جورجو آگامبن با همین معیار به تبارشناسی وضعیت استثنایی از دیرباز در حقوق روم تا مظاهر مدرن ترش در فرانسه‌ انقلابی، آمریکای دوره‌ی جنگ داخلی، آلمان نازی و ایتالیای فاشیست می‌پردازد.

او در نهایت به این نتیجه می‌رسد؛ که وقتی وضعیت استثنایی به یک  قاعده تبدیل شد، در پی آن نظام حقوقی سیاسی هم به یک ماشین کشتار تبدیل می‌شود. وضعیت استثنایی همان موتور زیست‌سیاسی این ماشین کشتار است؛ که به گمان آگامبن غرب را به سوی یک جنگ داخلی عالم‌گیر هدایت می‌کند.